طلاق خلع و مبارات چیست و چه شرایطی دارند؟

طلاق خلع و مبارات چیست و چه شرایطی دارد؟ مطابق ماده 1146 قانون مدنی: «طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می دهد طلاق بگیرد؛ اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد». همانطور که در متن این ماده تصریح شده است طلاق خلع مبتنی بر دو عنصر است:

1- کراهت داشتن زن از شوهر.

2- دادن مالی از سوی زن به مرد در مقابل انجام طلاق که آن را (فدیه) گویند.

کراهت مذکور تنها باید از ناحیه زوجه باشد نه از طرفین و یا از ناحیه فقط زوج. همچنین در خصوص فدیه باید گفت که همانند مهر باید مالیت داشته باشد و چیزی می تواند به عنوان فدیه داده شود که بتوان آن را مهر قرار داد. لازم به ذکر است که در طلاق خُلع بر خلاف طلاق های معمولی، علاوه بر اراده شوهر، موافقت زن نیز لازم است. زیرا طلاق در مقابل مالی که زن می بخشد انجام می گیرد؛ از این رو خلع مانند عقد به اراده دو طرف محتاج است: الف) اراده زن در جهت بخشیدن مال ب) اراده شوهر در جهت قبول مال مزبور و انجام طلاق.

توصیه می شود مطلب زیر را نیز مطالعه کنید:

طلاق توافقی چیست

طلاق خلع از نوع بائن است مادام که زوجه به فدیه رجوع نکرده باشد و چنانچه رجوع کند، طلاق رجعی می گردد. حال باید دید در چه شرایطی زوجه می تواند به فدیه رجوع کند؟

شرایط رجوع به مبذول (فدیه)

1- عده منقضی نشده باشد و پس از انقضای عده حق رجوع ندارد.

2- مواردی باشد که در فرض رجوع زوجه به مبذول (اگر زوج بخواهد) بتواند به زوجه رجوع کند. بنابراین چنانچه زوجه یائسه یا غیر مدخوله و یا در طلاق سوم باشد، نمی تواند به مبذول رجوع کند؛ زیرا در فرض های مزبور امکان رجوع برای زوج فراهم نیست.

طلاق خلع و مبارات چیست – لازم به ذکر است اگر زوجه به مبذول رجوع کند و تا قبل از انقضای زمان عده به اطلاع زوج نرساند، رجوع باطل است. همچنین اگر پس از طلاق خلع، زوج با خواهر زوجه ازدواج کند دیگر زوجه حق رجوع به مبذول را ندارد زیرا امکان رجوع برای زوج از دست رفته است. به هرحال چنانچه با رعایت شرایط فوق زوجه به مبذول رجوع کند، طلاق از حالت بائن بودن خارج و به رجعی تبدیل می گردد؛ یعنی در این صورت تمامی احکام رجعی از قبیل حق نفقه، توارث و عدم جواز ازدواج با خواهر مطلقه بر آن بار می شود.

طلاق مبارات چیست و چه شرایطی دارد؟

به موجب ماده 1147 قانون مدنی: «طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض باید زائد بر میزان مهر نباشد».

طلاق مُبارات با طلاق خُلع از نظر ماهیت هیچ فرقی ندارد مگر در موارد زیر:

1- در طلاق مبارات، کراهت از طرفین است؛ در حالی که در خُلع، کراهت تنها از سوی زوجه است.

2- در طلاق مبارات، صحیح نیست که فدیه بیش از مقدار مهر باشد، خواه عین مهر باشد و خواه معادل آن؛ در حالی که در خُلع چنین شرطی وجود ندارد.

شرایط و احکام طلاق مبارات

طلاق مبارات از نظر شرایط صحت و احکام مترتبه بر آن همانند طلاق خلع است و بنابراین طلاق مبارات، بائن است و زوج ابتدائا حق رجوع ندارد ولی چنانچه زوجه در زمان عده به مبذول رجوع کند، طلاق مبدل به رجعی خواهد شد.