بیع کالی به کالی چیست؟
بیع کالی به کالی چیست؟ بیع در لغت به معنای داد و ستد و در اصطلاح حقوقی به معنای خرید و فروش است. کالی در لغت به معنای مؤخر از فعل ماضی «کَلَأ» بر وزن «نَصَرَ» میباشد. اصطلاح بیع کالی به کالی در قانون مدنی نیامده است. در این نوع بیع، مبیع و ثمن هر دو مفهومی (کلی) دارند مانند نفت در مقابل برنج یا گوشت در مقابل پول یا قالی. هنگام انعقاد عقد، طرفین تسلیم مبیع و تادیه ثمن را در موعد موجل مثلا سال آینده مورد قبول قرار می دهند. مثلا شخص (الف) یک تن برنج در سال آینده به شخص (ب) می دهد و معادل قیمت آن در سال آینده از شخص (ب) گوشت دریافت می کند.
فقها می گویند چنین بیعی باطل است زیرا در جایی که مبیع و ثمن هر دو غیر موجود و موجل باشند و به صورت دین به دین (یا تعهد به تعهد در آینده) معلوم نیست که قصد و رضای طرفین به کدام مبیع یا ثمن تعلق گرفته است و لذا در فقه این حکم آمده که لایُباعُ الدین بالدین.
بیشتر بخوانید:
در قانون مدنی ماده خاصی که بیع کالی به کالی را باطل اعلام کند نداریم، گرچه ماده خاصی هم به بیع کالی به کالی تخصیص داده نشده است. لذا با توجه به آنکه ضرورت های اقتصادی ایجاب می کند و بخش عمده تجارت خارجی ما مخصوصاً تجارتی که دولت در اختیار دارد، به صورت کالی به کالی اجرا می شود باید گفت که بیع کالی به کالی صحیح و معتبر است.
بیع کالی به کالی با توجه به اصول زیر قابل توجیه است:
1- اصل اباحه: در حقوق مدنی هر رابطه حقوقی که منع نشده باشد، مباح و جایز است.
2- ماده 223 قانون مدنی مشعر بر آن است که: «هر معامله که واقع شده باشد، محمول بر صحت است مگر اینکه فساد آن معلوم شود». اصل صحت عقود و معاملات.
3- ماده 10 قانون مدنی مقرر می دارد: «قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده اند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است».
بیع کالی به کالی چیست؟