جرم ساختن سکه تقلبی و مجازات آن

جرم ساختن سکه تقلبی و مجازات آن – در این مطلب از سایت حقوق گستر به بررسی موضوع جرم ساختن سکه تقلبی پرداخته شده است. طبق بند (الف) ماده 2 قانون پولی و بانکی کشور مصوب 1351، پول رایج کشور به صورت اسکناس و سکه های فلزی قابل انتشار است و بر اساس بند (الف) ماده 3 همان قانون، امتیاز انتشار پول رایج کشور در انحصار دولت است. همین طور به موجب قانون مسکوکات طلا مصوب 1337، امتیاز ضرب سکه طلا با دولت است و شخص دیگری حق ضرب سکه طلا را ندارد.

منظور از ساختن سکه تقلبی آن است که مرتکب با تهیه کردن مقداری از فلزاتی که در مسکوک اصلی به کار رفته اند و فراهم آوردن وسایل و ابزار لازم مثل وسایل قالب گیری و منگنه، دست به سکه سازی بزند. در این حالت حتی اگر عیار و وزن سکه های تقلبی ساخته شده از عیار و وزن سکه های واقعی هم بیشتر یا مساوی آنها هم باشد بازهم جرم قلب سکه تحقق می پذیرد؛ زیرا این جرم نه از زمره جرایم علیه اموال بلکه جرمی علیه آسایش عمومی است و بنابراین ورود ضرر به گیرنده یا خریدار سکه شرط تحقق این جرم نمی باشد.

با توجه به مشهور بودن سکه، شرط تحقق جرم ساختن سکه قلب آن است که سکه ساخته شده شبیه سکه اصلی باشد. در صورت عدم شباهت، این جرم محقق نمی شود. لیکن شباهت ظاهری که بیننده عادی را در نگاه اول به اشتباه بیندازد کافی است و شباهت واقعی یعنی این که هر فرد متخصصی، حتی با استفاده از وسایل و ابزار لازم، گول خورده و سکه تقلبی را اصلی بپندارد، ضرورتی ندارد. به عبارتی دیگر وجود شباهت ظاهری لازم و کافی است.

جرم ساختن سکه تقلبی طلا و نقره

ماده 518 قانون مجازات اسلامی (کتاب تعزیرات) مصوب 1375 عنصر قانونی این جرم را تشکیل می دهد. به موجب این ماده: «هرکس شبیه هر نوع مسکوک طلا یا نقره داخلی یا خارجی، از قبیل سکه بهار آزادی، سکه های حکومت های قبلی ایران، لیره و نظایر آن را از پول ها و ارزهای دیگر، که مورد معامله واقع می شود، بسازد یا عالماً داخل کشور نماید یا مورد خرید و فروش قرار دهد یا ترویج سکه قلب نماید به حبس از یک تا ده سال محکوم می شود». ویژگی مشترک این سکه ها ضرب شدن آنها از سوی حکومت (اعم از حکومت فعلی یا قبلی ایران یا حکومت های خارجی) است. ویژگی دیگری که باید این سکه ها داشته باشند تا مشمول این ماده قرار گیرند آن است که این سکه ها مورد معامله واقع شوند. منظور از مورد معامله واقع شدن، رواج نسبی داشتن است. به عبارت دیگر این مسکوکات باید به سهولت در بازار دست به دست شوند.

جرم ساختن سکه تقلبی غیر از طلا و نقره

جرم ساختن سکه تقلبی و مجازات آن – به موجب ماده 520 قانون مجازات اسلامی (کتاب تعزیرات) مصوب 1375: «هرکس شبیه مسکوکات رایج داخلی یا خارجی غیر از طلا و نقره را بسازد یا عالماً عامداً آنها را داخل کشور نماید یا در ترویج آنها شرکت کند یا مورد خرید و فروش قرار دهد به حبس از یک تا سه سال محکوم می شود». در این ماده مسکوکات رایج یعنی سکه هایی که در ایران یا یک کشور خارجی به عنوان سکه قانونی رواج دارند مورد حمایت قرار گرفته اند. این حمایت شامل سکه هایی که با تایید مراجع قانونی ضرب شده ولی توزیع آنها بین مردم تا زمان خاصی در آینده مثلا حلول سال نو به تعویق افتاده است هم می شود.