تعقیب انتظامی وکلای دادگستری – وکلای دادگستری در صورت تخلف ممکن است مورد تعقیب انتظامی قرار گرفته و حتی تحت شرایطی معلق گردند. در صورتی که تخلف وکیل دادگستری اعلام شود مورد تعقیب انتظامی قرار گرفته و عندالاقتضا در دادگاه انتظامی وکلا محاکمه می شود. تعقیب انتظامی وکیل علی الاصول به موجب کیفرخواست صادره از دادسرای انتظامی وکلا شروع و در دادگاه انتظامی وکلا مورد رسیدگی قرار می گیرد. در عین حال وزیر دادگستری و برخی مقامات قضایی نیز در مواردی می توانند تعقیب انتظامی وکیل را مستقیماً از دادگاه انتظامی وکلا درخواست نمایند. همچنین وزیر دادگستری و هیئت مدیره کانون وکلا، تحت شرایطی می توانند تعلیق وکیل تحت پیگرد را درخواست نمایند.
موارد تعقیب انتظامی وکلای دادگستری
قانونگذار در مواردی تعقیب انتظامی وکیل را پیش بینی نموده که در ادامه بررسی می شود.
1- کیفرخواست دادسرای انتظامی وکلا
چنانچه شخصی از اخلاق و رفتار وکیل دادگستری شکایتی داشته باشد می تواند شکایت خود را به صورت کتبی یا شفاهی به کانون وکلای متبوع وکیل اعلام نماید. شکایت نزد دادستان انتظامی کانون ارسال می شود. دادستان یا یکی از معاونین او به شکایت رسیدگی و اظهارنظر می نمایند. بدیهی است شاکی باید در شکایت مطروحه ذی نفع باشد. در عین حال هر کس می تواند مراتب سوء اخلاق و رفتار وکیل را به کانون متبوع وکیل اعلام نماید. اما چنانچه ذی نفع نباشد نمی تواند از امتیازات مربوط به شاکی بهره مند شود.
از طرف دیگر به موجب ماده 15 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری: «در صورتی که رئیس دادگاه یا دادستان شهرستان و یا رئیس دادگاه استان یا دادستان» تخلفی از وکیل مشاهده نمایند که قابل تعقیب باشد باید مراتب را کتباً به دادسرای انتظامی وکلا اعلام نمایند. بنابراین چنانچه سایر قضات با تخلف وکیل روبرو شوند باید مراتب را به رئیس دادگستری گزارش و موضوع را به صلاحدید او واگذار نمایند. این امر مانع از این نیست که هر قاضی مانند هر شخص دیگری تخلف وکیل را مستقیماً به رئیس کانون اعلام نماید اما در این صورت از امتیازات دیگر ماده 15 قانون مذکور نیز محروم است. بنابراین اعلام تخلف وکیل به دادسرای کانون تنها از سوی شاکی، رئیس کانون و رئیس شعبه اول دادگاه عمومی شهرستان و یا رئیس شعبه اول دادگاه تجدیدنظر و دادستان استان میسر است.
در صورتی که تخلف را شاکی یا رئیس کانون به دادسرای وکلا اعلام نموده باشد، دادسرای کانون پس از رسیدگی چنانچه عقیده بر تعقیب داشته باشد ادعانامه صادر و به دادگاه میفرستد در غیر این صورت قرار منع پیگرد صادر می شود. قرار منع پیگرد ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، حسب مورد از طرف شاکی یا رئیس کانون قابل شکایت در دادگاه انتظامی وکلاست. دادگاه انتظامی وکلا چنانچه شکایت را وارد و موضوع را قابل تعقیب تشخیص داد، رسیدگی کرده و حکم می دهد و چنانچه قرار منع تعقیب را صحیح دانست آن را استوار می نماید. رای دادگاه کانون مبنی بر استواری قرار منع تعقیب قطعی و غیرقابل شکایت است.
در صورتی که تخلف را رئیس شعبه اول دادگاه عمومی شهرستان، دادستان شهرستان و یا رئیس دادگاه تجدیدنظر و یا دادستان استان به دادسرای کانون اعلام نموده باشد و دادسرا موضوع را قابل تعقیب تشخیص دهد پرونده را با صدور کیفرخواست برای رسیدگی به دادگاه انتظامی وکلا ارجاع می دهد و در غیر این صورت نظر خود را با ذکر دلیل به آگاهی دادستان استان می رساند و اگر مقام قضایی مزبور به نظر دادسرای کانون تسلیم نگردید راسا از دادگاه انتظامی وکلا رسیدگی به موضوع را تقاضا می نماید.
بیشتر بدانید:
2- درخواست وزیر دادگستری
به موجب ماده 16 از قانون مذکور چنانچه وزیر دادگستری به جهتی از جهات وکیلی را قابل تعقیب دانست می تواند با ذکر دلیل از دادگاه انتظامی وکلا تقاضای رسیدگی نماید و چنانچه به حکم دادگاه مزبور تسلیم نشود می تواند نسبت به آن تقاضای تجدیدنظر نماید. در این صورت صدور کیفرخواست لازم نیست و رسیدگی به دادگاخ انتظامی وکلا ارجاع می شود.
3- درخواست دادستان استان
گفته شد در صورتی که دادسرای کانون در پی اعلام تخلف وکیل از طرف مقامات قضایی مصرح در ماده 15 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری موضوع را قابل تعقیب تشخیص ندهد باید نظر خود را با ذکر دلیل به دادستان استان اعلام نماید. به موجب ماده مزبور چنانچه مقام قضایی مزبور به نظر دادسرای کانون تسلیم نگردد راساً رسیدگی را از دادگاه انتظامی وکلا درخواست می نماید. در این خصوص نیز صدور ادعانامه لازم نیست و رسیدگی به دادگاه انتظامی ارجاع می شود.
4- درخواست رئیس کانون وکلای دادگستری
رئیس کانون شخصا یا به درخواست شش نفر از اعضای هیئت مدیره می توانند درخواست تعقیب و تعلیق وکیل را مستقیماً از دادگاه کانون بنماید مشروط بر اینکه تخلف اعلام شده مقتضی تعلیق باشد.
تجدیدنظرخواهی از آرای صادره از دادگاه انتظامی وکلا
مرجع تجدیدنظر از آرایی که از دادگاه وکلا صادر می شود و قابل تجدیدنظر است، در تمام موارد دادگاه عالی انتظامی قضات و مهلت تجدیدنظر ده روز با رعایت مسافت است. آرای دادگاه کانون و قابلیت تجدیدنظر آن به شرح زیر بررسی می شود:
– رای دادگاه مبنی بر تعلیق یا عدم تعلیق وکیل قابل تجدیدنظر است.
– رای دادگاه مبنی بر محکومیت وکیل تحت پیگرد به مجازات های درجه 1، 2 و 3، نسبت به وکیل قطعی و به مجازات های درجه 4 به بالا از سوی او قابل تجدیدنظر است.
– رای برائت و رای مجازات درجه 4 به بالا از سوی رئیس کانون قابل تجدیدنظر است.
– رای برائت و رای مجازات درجه 4 به بالا از سوی دادسرای کانون قابل تجدیدنظر است.
– کلیه آرای صادره از دادگاه وکلا از طرف شاکی (خصوصی) که تعقیب با شکایت او به عمل آمده قابل تجدیدنظر است.
– کلیه آرای دادگاه وکلا از سوی وزیر دادگستری قابل تجدیدنظر است مشروط به اینکه تعقیب به درخواست او صورت گرفته باشد.
– کلیه آرای دادگاه وکلا از سوی دادستان استان قابل تجدیدنظر است مشروط بر اینکه تعقیب به درخواست او صورت گرفته باشد.
بدیهی است آرای کانون باید در هر حال به وکیل تحت پیگرد، کانون،دادسرای انتظامی و نیز به شاکی ابلاغ شود. آن دسته از آرایی که قابل شکایت از سوی وزیر دادگستری یا دادستان استان است به نام بردگان نیز ابلاغ می شود.
