قذف چیست و چه مجازاتی دارد؟ در این مطلب از سایت حقوق گستر به بررسی موضوع قذف و مجازات آن پرداخته شده است.
قذف در لغت در معانی سنگ انداختن، بدی نسبت دادن، دشنام دادن و قی کردن وارد شده است. معانی اصطلاحی قذف نیز از معنای لغوی آن الهام گرفته و به معنای نسبت دادن اعمال زنا یا لواط به اشخاص می باشد. به کسی که به دیگری نسبت زنا یا لواط داده است، «قاذف» و شخصی را که مخاطب قذف قرار گرفته است «مقذوف» نامند. به موجب ماده 245 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392: «قذف عبارت است از نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر، هرچند مرده باشد». مطابق این ماده تنها نسبت دادن اعمال شنیع زنا یا لواط مستوجب اعمال حد قذف است. بنابراین چنانچه کسی به شخص دیگر نسبت مساحقه یا تفخیذ یا روابط نامشروع نظیر مضاجعه و تقبیل بدهد، صرفاً به مجازات تعزیری افترا مقرر در ماده 609 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 یا ماده 608 همین قانون محکوم خواهد شد.
لازم به ذکر است که قذف از صور خاص جرم افترا است؛ با این توضیح که در قذف نیز به صراحت امری که جرم است به دیگری نسبت داده می شود لیکن این امر تنها یکی از دو رفتار شنیع زنا یا لواط است و بر همین اساس باید گفت قذف نیز نوع خاصی از افتراست؛ افترایی که در آن رفتار نسبت داده شده فقط یکی از دو مورد زنا یا لواط می باشد.
بیشتر بخوانید:
حد قذف چیست؟
به موجب ماده 250 قانون مجازات اسلامی: «حد قذف، هشتاد ضربه شلاق است». مبنای شرعی حد قذف آیه شریفه 4 از سوره مبارکه نور است که خداوند متعال در این آیه چنین فرموده اند: «آنان که به زنان با عفت مومنه نسبت زنا دهند آن گاه چهار شاهد (عادل) بر دعوی خود نیاورند، آنان را به هشتاد تازیانه کیفر دهید و دیگر هرگز شهادت آنها را نپذیرید و آنان مردی فاسق و نادرستند». لازم به ذکر است که در صورتی که پدر یا جد پدری فرزند یا نوه خود را قذف کند، به سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش محکوم می گردد (ماده 259 قانون مذکور).
همچنین باید گفت که به موجب ماده 255 همین قانون: «حد قذف حق الناس است و تعقیب و اجرای مجازات منوط به مطالبه مقذوف است. در صورت گذشت مقذوف در هر مرحله، حسب مورد تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات موقوف می شود».
حد قذف در چه مواردی ساقط می شود؟
مطابق ماده 261 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392: «در موارد زیر حد قذف در هر مرحله از مراحل تعقیب، رسیدگی و اجرا ساقط می شود:
الف- هرگاه مقذوف، قاذف را تصدیق نماید؛
ب- هرگاه آنچه به مقذوف نسبت داده شده با شهادت یا علم قاضی اثبات شود؛
پ- هرگاه مقذوف و در صورت فوت وی، ورثه او گذشت کند؛
ت- هرگاه مردی زنش را پس از قذف به زنای پیش از زوجیت یا زمان زوجیت لعان کند؛
ث- هرگاه دو نفر یکدیگر را قذف کنند، خواه قذف آنها همانند، خواه مختلف باشد.
تبصره – مجازات مرتکبین در بند (ث)، سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش است».
