شرکت تضامنی چیست و چگونه تشکیل می شود؟

شرکت تضامنی چیست و چگونه تشکیل می شود؟ به موجب ماده 116 قانون تجارت: «شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هریک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراری که بین شرکا برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود». در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر شرکا ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل (و شرکا) یا (و برادران) قید شود (ماده 117 قانون تجارت). لازم به ذکر است در صورتی که در اسم شرکت تضامنی نام یکی از شرکا باشد، در صورت خروجش از شرکت می تواند درخواست حذف نام خود از اسم شرکت را نماید؛ در غیر این صورت نمی تواند بدون عوض تغییر اسم شرکت را تقاضا بکند؛ زیرا اسم مزبور متعلق به شرک است و جزو دارایی های آن محسوب می شود.

تشکیل شرکت تضامنی

شرکت تضامنی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد (ماده 118 قانون مذکور). همچنین در شرکت های تضامنی اگر سهم الشرکه یک یا چند نفر غیر نقدی باشد باید سهم الشرکه مزبور قبلا به تراضی تمام شرکا تقویم شود (ماده 122 همان قانون).

انتقال سهم الشرکه در شرکت تضامنی

شرکت تضامنی چیست – در شرکت تضامنی هیچ یک از شرکا نمی تواند سهم خود را به دیگری منتقل کند مگر به رضایت تمام شرکا (ماده 123 قانون تجارت). بنابراین اگر در اساسنامه شرکت تضامنی پیش بینی شده باشد که با موافقت اکثریت شرکا اختیار واگذاری سهم الشرکه خود را به دیگران دارند؛ به جهت آمره بودن این ماده توافق خلاف آن فاقد اثر است. همچنین به موجب همین ماده انتقال سهم الشرکه به دیگری ولو اینکه منتقل الیه از شرکای شرکت باشد منوط به رضایت تمام شرکا است. لازم به ذکر است با توجه به قسمت اخیر ماده 200 قانون تجارت ثبت انتقال سهم الشرکه ضروری بوده و ضمانت اجرای عدم ثبت، غیرقابل استناد بودن انتقال مزبور در مقابل اشخاص ثالث است.

بیشتر بخوانید:

شرکت نسبی چیست

اداره شرکت تضامنی

به موجب ماده 120 قانون تجارت: «در شرکت تضامنی شرکا باید لااقل یک نفر از میان خود یا از خارج به سمت مدیری معین نمایند». عدم اجرای این ماده با ضمانت اجرای مشخصی مواجه نمی باشد؛ زیرا تشکیل شرکت برخلاف آنچه در مورد شرکت های سهامی صادق است منوط به نصب مدیر نیست. بنابراین در شرکتی که مدیر برای آن انتخاب نشده است، هر شریکی که معامله ای برای شرکت می کند در حکم معامله فضولی است و بنابراین فقط اگر شرکتی که معامله به نام او انجام می شود معامله را تنفیذ کند به موجب ماده 247 قانون مدنی صحیح و نافذ خواهد بود. شرکت تضامنی چیست

در صورتی که مدیر یا مدیران شرکت به موجب شرکتنامه تعیین شوند و شرکت دارای اساسنامه نباشد انتخاب مدیر شرکت جزء شرایط اساسی عقد شرکت خواهد بود و چنانچه طرز عزل و انتخاب جانشین او پیش بینی نشده باشد قابل عزل نخواهد بود مگر با انحلال شرکت؛ زیرا در مورد کلیه تصمیماتی که نسبت به شرکت تضامنی گرفته می شود رضایت کلیه شرکا لازم است و اغلب اتفاق می افتد مدیر شرکت که خودش یکی از شرکا است با کناره گیری از سمت مدیریت موافقت ندارد. در خصوص عزل مدیر نیز باید گفت که این عزل باید مدلل باشد والا مطابق قواعد عام مدیر می تواند مطالبه ضرر و زیان کند. در شرکت تضامنی چون کلیه شرکا حق مداخله و نظارت مستقیم در امور شرکت دارند به همین دلیل قانون تجارت تعیین بازرس را الزامی نکرده است و هر کدام از شرکا می توانند امور شرکت را مورد بازرسی قرار دهند ولی چناچه شرکا بخواهند بازرسانی نیز برای شرکت انتخاب کنند، این موضوع اشکال قانونی ندارد. 

ترتیب مطالبه دیون شرکت تضامنی

به موجب ماده 124 قانون تجارت: «مادام که شرکت تضامنی منحل نشده مطالبه قروض آن باید از خود شرکت به عمل آید و پس از انحلال طلبکاران شرکت می توانند برای وصول مطالبات خود به هریک از شرکا که بخواهند و یا به تمام آنها رجوع کنند و در هر حال هیچ یک از شرکا نمی توانند به استناد اینکه میزان قروض شرکت از میزان سهم او در شرکت تجاوز می نماید از تادیه قروض شرکت امتناع ورزد. فقط در روابط بین شرکا مسئولیت هریک از آنها در تادیه قروض شرکت به نسبت سرمایه خواهد بود که در شرکت گذاشته است آن هم در صورتی که در شرکتنامه ترتیب دیگری اتخاذ نشده باشد».

انحلال شرکت تضامنی

به موجب ماده 136 قانون تجارت شرکت تضامنی در موارد ذیل منحل می شود:

1- وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده یا انجام آن غیر ممکن شده باشد.

2- وقتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل و مدت منقضی شده باشد.

3- در صورتی که شرکت ورشکسته شود.

4- در صورت تراضی تمام شرکا.

5- در صورتی که یکی از شرکا به دلایلی انحلال شرکت را از دادگاه تقاضا نماید و دادگاه آن دلایل را موجه دانسته و حکم به انحلال بدهد.

6- در صورت فسخ یکی از شرکا مطابق ماده 137 قانون تجارت.

7- در صورت ورشکستگی یکی از شرکا مطابق ماده 138 قانون تجارت.

8- در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکا مطابق مواد 139 و 140 قانون تجارت.