چگونه از زندان مرخصی بگیریم؟

چگونه از زندان مرخصی بگیریم؟ در این مطلب از سایت حقوق گستر به بیان شرایط گرفتن مرخصی از زندان پرداخته شده است.

در خصوص گرفتن مرخصی زندانیان، در حال حاضر ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری ملاک مرخصی می باشد. به موجب این ماده زندانی یا شرایط تعلیق را ندارد و یا شرایط تعلیق را دارد. در مواردی که زندانی شرایط تعلیق را ندارد، نیاز به انقضای حد نصاب جهت تعلق مرخصی است که با توجه به تبصره 4 همین ماده، پس از تحمل یک سوم از میزان مجازات مندرج در حکم، هر چهار ماه یک بار حداکثر 5 روز مرخصی خواهد داشت. اما اگر زندانی شرایط تعلیق اجرای مجازات را دارد، بدون نیاز به حد نصاب، ماهانه 3 روز از مرخصی برخوردار می شود؛ لکن صدر ماده مذکور جهت استفاده از این امتیاز یا حق مقرر داشته است که «محکومان می توانند در صورت رعایت ضوابط و مقررات زندان و مشارکت در برنامه های اصلاحی و تربیتی و کسب امتیازات لازم پس از سپردن تامین مناسب، ماهانه حداکثر سه روز از مرخصی برخوردار شوند…».

چند نکته در خصوص مرخصی زندانیان

1- در ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری مقرر شده است: «… در موارد بیماری حاد یا فوت بستگان نَسَبی و سَبَبی درجه یک از طبقه اول یا همسر و یا ازدواج فرزندان…» به تشخیص دادستان، حداکثر تا پنج روز مرخصی برای زندانی در نظر گرفته می شود. با این حال به نظر می رسد که اصل اعطای مرخصی در این مورد الزامی است و احراز موضوع و تعیین مدت این مرخصی به تشخیص دادستان است.

2- در مورد زندانیان مالی نیز تعیین مرخصی با نظر دادستان است، لکن معمولاً ضابطه ای که دادستان ها برای زندانیان مالی در نظر گرفته اند، هر ماه یک هفته مرخصی است.

3- قانون گذار در ماده 520 قانون مذکور سپردن تامین مناسب را شرط استفاده از مرخصی قرار داده است. در همین خصوص ماده 14 دستورالعمل کاهش زندانیان مقرر داشته: «اعطای مرخصی به زندانیان با اخذ تامین های کیفری موضوع ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری به عمل می آید. زندانیان محکوم به حبس از بابت جرایم تعزیری درجه هفت و هشت، افرادی که باقی مانده محکومیت آنان کمتر از چهارماه است و همچنین افرادی که نسبت به بازگشت آنان به زندان اطمینان حاصل است، به تشخیص قاضی اجرای احکام با صدور یکی از قرارهای تامین کیفری موضوع بند های الف، ب، پ، ت، ث، ج، چ ماده مذکور در چارچوب قوانین و مقررات به مرخصی اعزام می شوند».

4- در مواردی که زندانی مرتکب غیبت می شود نیز باید جهت ضبط وثیقه یا وجه الکفاله، مقررات مربوط به ضبط مندرج در قانون آئین دادرسی کیفری از جمله ماده 230 این قانون رعایت شود.

ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری: محکومان می‌توانند در صورت رعایت ضوابط و مقررات زندان و مشارکت در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی و کسب امتیازات لازم پس از سپردن تأمین مناسب، ماهانه حداکثر سه روز از مرخصی برخوردار شوند. در موارد بیماری حاد یا فوت بستگان نسبی و سببی درجه یک از طبقه اول یا همسر و یا ازدواج فرزندان، زندانی می‌تواند به تشخیص دادستان حداکثر تا پنج روز از مرخصی استفاده نماید. تعیین مقررات موضوع این ماده و امتیاز هر یک از برنامه‌های اصلاحی و تربیتی، چگونگی انطباق وضعیت زندانیان با شرایط تعیین شده و نحوه اعطای مرخصی به آنان به‌موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.

تبصره ۱- در موارد شمول قسمت دوم این ماده، در صورت عجز از فراهم نمودن تأمین، اعزام محکوم تحت مراقبت مأموران، یک روز در ماه و به مدت ده ساعت بلامانع است.

تبصره ۲- اعزام متهمان بازداشتشده به مرخصی تنها به مدت و به شرح مقرر در تبصره فوق و با نظر مرجع صدور قرار جایز است.

تبصره ۳- در مواردی که زندانی دارای شاکی خصوصی است و بنا به تشخیص دادستان یا قاضی اجرای احکام، اعطای مرخصی میتواند در جلب رضایت شاکی مؤثر باشد، زندانی میتواند علاوه بر مرخصی مذکور در این ماده پس از سپردن تأمین مناسب، در طول مدت حبس یک نوبت دیگر و حداکثر به مدت هفت روز از مرخصی استفاده نماید. در صورتی که محکوم بتواند بخشی از خسارت شاکی را پرداخت یا رضایت او را جلب کند، این مرخصی فقط برای یکبار دیگر به مدت هفت روز تمدید میشود.

تبصره ۴- محکومانی که به موجب قانون مشمول مقررات تعلیق اجرای مجازات نمی‌شوند، پس از تحمل یک سوم از میزان مجازات با رعایت شرایط مندرج در صدر ماده و به تشخیص دادستان می‌توانند در هر چهار ماه حداکثر پنج روز از مرخصی برخوردار شوند.

تبصره ۵- رئیس قوه قضائیه می‌تواند به مناسبت‌های ملی و مذهبی علاوه بر سقف تعیین شده در این قانون، حداکثر دو بار در سال به زندانیان واجد شرایط، مرخصی اعطاء کند.

تبصره ۶- مواردی که شخص باید به موجب مقررات شرعی به ‌طور دائم در زندان باشد از شمول مقررات این ماده و تبصره‌های آن خارج است.

چگونه از زندان مرخصی بگیریم؟ چگونه از زندان مرخصی بگیریم؟