چگونه می شود جلوی اشتغال زن را گرفت؟ به موجب ماده 1117 قانون مدنی: «شوهر می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد، منع کند».
با توجه به اطلاق ماده فوق می توان نکات زیر را بیان نمود:
1- زوج می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی است منع کند؛ خواه حرفه و یا صنعت مزبور در منزل انجام گیرد یا مستلزم خروج از منزل باشد.
2- زوج می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی با حیثیات شوهر است منع کند؛ محل انجام حرفه یا صنعت نیز تفاوتی ندارد.
3- چنانچه حرفه یا صنعت، منافی با حیثیات خود زن هم باشد، زوج می تواند منع کند؛ در این صورت نیز محل انجام حرفه یا صنعت تفاوتی ندارد.
4- حرفه و صنعت می تواند بالمباشره یا با تسبیب باشد. در هر دو صورت چنانچه منافی با مصالح خانوادگی یا حیثیات شود، قابل منع است؛ مثل آنکه زنی پروانه شغلی را بگیرد ولی بدون آن که خودش در محل کار حاضر شود، کارگران و مدیران، موسسه یا محل موردنظر را اداره کنند و یا سهام صنعتی را زوجه خریداری کند.
توصیه می شود مطلب زیر را نیز مطالعه کنید:
5- حرفه یا صنعت زن چنانچه از طریق انعقاد قرارداد باشد، دادگاه پس از رسیدگی و احراز صدق ادعای زوج مبتنی بر تنافی با مصالح یا حیثیات، حکم به ابطال قرارداد می دهد. در این صورت چنانچه ابطال قرارداد مستلزم ورود خسارت به اشخاص ثالث باشد با توجه به تقصیر زوجه مبنی بر انجام عمل غیرمجاز، خسارت بر عهده زوجه خواهد بود و از این بابت بر عهده زوج چیزی نخواهد بود.
6- حرفه و صنعت زن چنانچه منافی تشخیص داده شود ولی قرارداد و تعهدی در میان نباشد تا دادگاه آن را ابطال کند، الزام دادگاه از طریق اخذ تعهدات و تعیین ضمانت اجراهای مالی انجام می گیرد.
سوال: اگر در زمان عقد ازدواج زوجه شرط اشتغال کرده و یا به شغلی مشغول باشد و زوج با علم و آگاهی به آن مبادرت به ازدواج کرده باشد (که به منزله شرط ضمن عقد است) آیا در این صورت اشتغل زوجه به مشاغلی که مصداق یکی از عناوین مصرح در ماده 1117 قانون مدنی می باشد، شوهر حق دخالت و ممانعت دارد؟ یا به دلیل شرط ضمن عقد این حق را به صورت ضمنی از خود ساقط کرده و حق مخالفت نخواهد داشت؟
در پاسخ باید گفت: اگر شغل زن منافی با حق استمتاع شوهر باشد، در فرض شرط ضمن عقد بر اشتغال زوجه، شوهر نمی تواند ممانعت کند، زیرا اینگونه حقوق قابل اسقاط است و می تواند از طریق شرط ساقط گردد. ولی برخی مصالح خانوادگی به شرف اشخاص، حقوق اطفال و به طور کلی با حیثیت نهاد خانواده مرتبط است و از قواعد آمره بوده و قابل اسقاط نمی باشند. لذا چنانچه حرفه و یا شغلی از این گونه مصادیق باشد، شوهر می تواند ممانعت کند، که البته تشخیص آن با دادگاه است. چگونه می شود جلوی اشتغال زن را گرفت؟
